انواع روش های محاسبه تعداد چاه های ارت
5/5 - (3 امتیاز)

دستورالعمل اجرای سیستم ارت در ساختمان ها

( محتوای مطالب ) حتما تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید زمان تقریبی مطالعه 5 دقیقه .

( مقررات ملی ساختمان چاه ارت )

۱ – ۲ ملاحظات کلی

خصوصیات سیستم اتصال زمین باید از طرفی با الزامات حفاظتی سیستم و از طرف دیگر با مقررات ایمنی در برابر برق گرفتگی در اثر تماس غیرمستقیم، مطابقت داشته باشد. در ایجاد سیستم اتصال زمین از دیدگاه مقررات ملی ساختمان سه هدف زیر مورد توجه قرار می گیرد

دستورالعمل اجرای سیستم ارت

دستورالعمل اجرای سیستم ارت

۱) تأمین ایمنی در برابر برق گرفتگی انسان یا سایر موجودات زنده در زمان بهره برداری از سیستم الکتریکی

۲) حفظ عایق بندی سیستم با ایجاد مسیری برای جریان های اتصال کوتاه جهت عملکرد به موقع لوازم حفاظتی

۳) تأمین الزامات سازگاری الکترومغناطیسی در موارد لازم

مقاومت الکتریکی الکترود زمین به عوامل فراوان مخصوصا به مقاومت ویژه خاک، ابعاد و شکل الکترود بستگی دارد، برای حجم معینی از فلز الکترود هر چه یکی از ابعاد الکترود بزرگتر از دو بعد دیگر بوده و تماس الکترود در این بعد با خاک بیشتر باشد، مقاومت الکترود نسبت به جرم کلی زمین کمتر خواهد شد.

بنابراین یک الکترود میله ای یا تسمه ای که به صورت قائم یا افقی نصب شده باشد، نسبت به الکترود صفحه ای ارجحیت دارد، در نتیجه الکترود صفحه ای غیر اقتصادی ترین الکترودها است. امروزه در اغلب کشورها استفاده از بتن مسلح در شالوده ساختمان (روش یوفر”) همراه با الکترودهای میله ای متعدد موازی، پرطرفدار ترین و اقتصادی ترین روش های اجرای سیستم زمین محسوب میشوند. به همین دلیل استفاده از واژه “چاه ارت” امروزه دیگر جامعیت لازم را ندارد و بایستی از عبارت صحیح سیستم اتصال زمین استفاده گردد.

باتوجه به اقلیم خشک بسیاری از نقاط ایران، اغلب خاک محل به خودی خود دارای کیفیت الکتریکی کافی نیست. به همین دلیل برای کم کردن مقاومت الکترود زمین در این موارد، می توان نسبت به تعویض خاک اطراف الکترود و جایگزین کردن با الکترولیت های دارای کیفیت الکتریکی خوب و پایدارتر اقدام نمود.

چنانچه نیاز به اجرای چاه ارت دارید کلیک کنید

این الکترولیت ها عبارتند از:

١- بنتونیت

۲- بتن معمولی

۳-بتن هادی

۴- سایر مواد کاهنده حائز شرایط استاندارد

در گذشته از مخلوط ذغال و نمک به عنوان الکترولیت استفاده می شد. امروزه با توجه به مضرات شناخته شده این الکترولیت، به ویژه به لحاظ ایجاد خوردگی، در کاربردهایی مانند برق ساختمان که دوام طولانی سیستم زمین مورد نظر می باشد، کاربرد آن منسوخ شده است.

متأسفانه گاهی اوقات مشاهده می شود برخی افراد سودجو در تولید الکترولیتهایی مانند بنتونیت نیز برای کاهش مصنوعی و موقتی مقاومت مخصوص اقدام به افزودن نمک می کنند که همان زبان ها را در پی دارد به همین دلیل اطمینان از کیفیت الکترولیت در اجرای سیستم اتصال زمین و به دست آمدن نتیجه مورد نظر، بسیار مهم است.

به دلیل مشابه، نصب الکترود زمین در چاه آب، چاه فاضلاب و خاک دستی ممنوع است و مکان نصب در صورت امکان نباید در حوزه نفوذ پساب فاضلاب قرار گیرد. در هر صورت محل نصب الکترود باید طوری انتخاب شود که چاه فاضلاب یا آب در حوزه ولتاژی آن قرار نگیرد.

تبصره ۱: اگر چاه آبی از قبل در محل موجود بوده باشد، به شرط آنکه از این پس به منظوری غیر از اتصال زمین الکتریکی استفاده نشود می توان آن را جهت احداث الکترود زمین به کار برد

بیشتر بدانید . .
چاه ارت چیست ؟ روش اجرای چاه ارت استاندارد

تبصره ۲: قرار گرفتن الکترودهای اتصال زمین در مجاورت تأسیسات مکانیکی و اجزاء فلزی مدفون شده در خاک و همبندی آنها اجتناب ناپذیر است، جهت جلوگیری از تشکیل پیل الکتروشیمیایی توصیه می گردد ضمن رعایت فاصله مناسبی بین الکترود با این اجزاء، نکات مربوط به انتخاب نوع فلز الکترود (بند ۴P1 از [۲]رعایت گردد.

با توجه به آنکه وجود رطوبت در خاک تا حد معینی مفید است و به ازای مقادیر بیش از آن، ممکن است منجر به شسته شدن املاح مفید خاک و ضعیف شدن هدایت الکتریکی آن شود، زمین های اشباع و یا مملو از آب، بستر رودخانه ها، مسیلها، مسیر عبور آب های جاری و زیرزمینی و مانند آن برای احداث الکترودهای اتصال زمین مناسب نیستند. در صورت اجبار به احداث الکترود در این زمین ها، باید تمهیدات ویژه برای جلوگیری از شسته شدن خاک اطراف الکترود و هر نوع آسیب احتمالی به اجزای سیستم زمین، اندیشیده شود.

۲ – ۲ انواع الکترودهای ارت

متداول ترین انواع الکترودها از نظر شکل و طرز قرار گرفتن آنها در زمین به شرح زیر می باشند

١) الکترودهای قائم

۲) الکترودهای افقی

۳) الکترودهای صفحه ای

۴) الکترود بتن مسلح در شالوده ساختمان

۱ – ۲ – ۲ الکترودهای قائم

الکترودهای قائم به خاطر نفوذ بیشتر در عمق خاک و دسترسی به لایه های مرطوب تر زمین، صرفه اقتصادی و سهولت در اجرا، متداول ترین نوع الکترودها در جهان می باشند. نفوذ این الکترود به لایه های عمیق تر خاک در عین حال پایداری بیشتری را نیز به همراه دارد، زیرا در چنین عمقهایی وابستگی به دمای محیط و تغییرات فصلی خاک به حداقل می رسد. انواع الکترودهای قائم که با روش کوبیده شدن در زمین و یا به روش دفنی (حفر چاه) نصب می شوند عبارت اند از:

١) الکترودهای میله ای

۲) الکترودهای لوله ای و پروفیلی

۳) سیم چند مفتولی الکترودهای لوله ای بیشتر در آمریکای شمالی متداولند و الکترودهای میله ای را بیشتر در اروپا می توان دید. مزیت اقتصادی الکترودهای قائم میله ای و لوله ای نسبت به سیم بسیار مشهود است، زیرا مستقیما در سطح خاک (یا در کف یک دریچه بازدید کم عمق) کوبیده می شوند و نیازی به حفاری ندارند. استفاده از سیم یا تسمه مدفون، که متعاقب حفر سوراخی با قطر کم (۷ تا ۱۵ سانتی متر) در زمین قرار داده می شوند ، فقط برای مواردی خاص قابل توجیه است. مراحل اجرای الکترود مدفون در شکل (۲-۱) نشان داده شده است.

بر اساس بند پ۱- ۹-۳ از [۱] طول کوبیده شده الکترودهای قائم در زمین بکر نباید از ۲ متر کمتر باشد این در حالی است که برخی استانداردهای معتبر بین المللی حتی مقادیر بیشتری مانند ۲/۵ یا ۳ متر را توصیه کرده اند). ولی متأسفانه به دلیل آنکه عمده میله های موجود در بازار دارای طول ۱ / ۵ متر هستند، در سطح وسیعی به این نکته بی توجهی می شود و این الکترودها به صورت یک غلط مصطلح در سیستم زمین ساختمان ها به کار رفته اند.

واضح است که میله های بلند را برای اجرای آسان اجبارا بایستی به صورت چند تکه ساخت. برای انتخاب انواع الکترودهای قائم (جنس، قطر با ضخامت مناسب آنها) به جدول (۲-۱) مراجعه شود.

 

تبصره ۳: چنانچه در جدول (۲-۱) مشاهده می گردد برای تولید میله های فولادی مس پوش استفاده از تکنولوژی های

آبکاری و یا کششی (ایجاد غلاف مسی با پرس کردن لوله مسی تحت فشار و حرارت روی میله فولادی قابل قبول است ولی در هر دو مورد باید شرایط استاندارد از جمله حداقل ضخامت لایه مس (مطابق جدول (۲-۱)و سایر الزامات مندرج در استاندارد ۲-۶۲۵۶۱ IEC تأمین شود.

یاد آوری: برخی میله های موجود در بازار با کیفیت پایین تولید شده و فاقد ارزش می باشند از جمله میله هایی که ضخامت لایه آبکاری و یا غلاف مسی آنها کافی نیست و یا میله هایی که غلاف مسی شان هنگام کوبیدن در خاک، به علت استفاده از روش های نامناسب در غلاف کشی از مغز فولادی جدا می شود. قاعدتا سازندگان باید گواهی آزمایشگاه معتبر، مبنی بر تأمین الزامات استاندارد و گواهینامه کیفیت محصول خود را ارائه نمایند.

جدول (۲-۱): حداقل ابعاد انواع الکترود زمین با لحاظ کردن اثر خوردگی و استقامت مکانیکی

 

اجرای چاه ارت

تبصره ۴: روش صحیح نصب الکترودهای میله ای استفاده از چکش های استاندارد (چکش دستی لوله ای، چکش نیوماتیکی و یا چکش الکتریکی یا پیکور) است. استفاده از پتک صرف نظر از احتمال صدماتی که برای نصاب دارد، دشوار و زمان بر نیز هست و به احتمال زیاد به الکترود هم آسیب خواهد رساند لذا توصیه نمی شود. در شکل (۴۲) نمونه ای از این چکشهای استاندارد آمده است.

تبصره ۵: در صورت استفاده از الکترودهای موازی برای رسیدن به مقاومت معادل پایین تر، فاصله الکترودها از یکدیگر نباید کمتر از ۱ / ۸ متر باشد، هرچند توصیه می شود این طول ۲ / ۲ برابر طول الکترود بلندتر انتخاب شود. برای محاسبه مقاومت معادل الکترودهای موازی می توان به بند ۴۳۲-۱ از [۲] مراجعه نمود. تبصره ۶: لوله یا میله در زمان نصب باید سالم، بدون خراشیدگی و زنگ زدگی و خمیدگی و فرورفتگی باشد. تبصره ۲: الکترود میله ای در حالت کلی و عدم وجود مانع به صورت قائم نصب می شود ولی در شرایط خاص می توان آن را به صورت اریب یا افقی نیز اجرا نمود. در شکل (۵۲) روشهای مختلف اجرا دیده میشود.

بیشتر بدانید . .
مراحل اجرای سیستم ارت به روش های مختلف

الکترودهای سیمی چندمفتولی و تسمه ای که در زمین به روش دفنی نصب می شوند، صرفا در مواردی که خاک دارای مقاومت مخصوص بالایی است، به همراه الکترولیت مناسب، به عنوان آلترناتیوی در برابر الکترود صفحه ای مطرح اند. برای نصب این الکترودها ابتدا با استفاده از ماشین های مخصوص حفاری، سوراخی به قطر حدود ۷ تا ۱۵ سانتی متر توسط مته های بلند ایجاد شده، سیم یا تسمه در درون آن قرار گرفته و با الکترولیت مناسب با بتن پر می شود (طبق شکل (۲-۱)). با توجه به اینکه در حال حاضر دسترسی به این ماشین های حفار آسان نیست، اغلب چاه به صورت دستی حفر می شود که در این صورت قطر آن به حدود ۸۰ سانتی متر بالغ می گردد. چنان چه کار بدین صورت انجام شود تجربه نشان میدهد که

چنانچه نیاز به اجرای چاه ارت دارید کلیک کنید

بهتر است به جای آنکه سیم در راستای قائم به طور مستقیم پایین رود به صورت فنری در محیط یک استوانه، مانند شکل ( ۶ – ۲) اجرا گردد و اطراف آن با الکترولیت مناسب پر شود. این نوع الکترود نسبت به الکترود صفحه ای به لحاظ وزن کمتر مس به کار رفته، ارزان تر است و به دلیل عدم وجود نقاط اتصال، از نظر پایداری و عدم خوردگی نیز شرایط بهتری دارد. همچنین مقاومت آن نیز در وضعیت مشابه کمتر خواهد بود. زمانی که سیم مسی مستقیما به عنوان الکترود مورد استفاده قرار می گیرد، سطح مقطع آن نباید از “۳۵mm کمتر باشد.

بهتر است به جای آنکه سیم در راستای قائم به طور مستقیم پایین رود به صورت فنری در محیط یک استوانه، مانند شکل ( ۶ – ۲) اجرا گردد و اطراف آن با الکترولیت مناسب پر شود. این نوع الکترود نسبت به الکترود صفحه ای به لحاظ وزن کمتر مس به کار رفته، ارزان تر است و به دلیل عدم وجود نقاط اتصال، از نظر پایداری و عدم خوردگی نیز شرایط بهتری دارد. همچنین مقاومت آن نیز در وضعیت مشابه کمتر خواهد بود. زمانی که سیم مسی مستقیما به عنوان الکترود مورد استفاده قرار می گیرد، سطح مقطع آن نباید از “۳۵mm کمتر باشد.

۲ – ۲ – ۲ الکترودهای افقی

انواع الکترودهای افقی عبارت اند از:

١– تسمه

۲- سیم چندمفتولی

استفاده از این الکترود وقتی مناسب است که فضای آزاد کافی وجود داشته باشد. از موارد کاربرد الکترودهای افقی می توان انصال زمین های سیستم صاعقه گیر (به دلیل پایین تر بودن امپدانس موجی این نوع الکترود)، ایجاد سطوح هم پتانسیل در محوطه نیروگاهها و پست های فشار قوی (به منظور کنترل ولتاژهای گامی و تماسی) و یا ایجاد سیستم زمین در زمین های سخت، سنگلاخی و صخره ای (به عنوان مسیر جایگزین به جای عمق با توجه به دشواری حفاری) را نام برد. الکترودهای افقی در آرایش های مختلف در عمقی که پایین تر از عمق یخ زدگی منطقه باشد (عمق حداقل ۵۷ متری از سطح زمین نصب می شوند.

مراحل اجرای الکترودهای افقی در شکل (۲-۷) آمده است.

تبصره ۸: در موارد خاص ممکن است هر نوع جرم فلزی دفن شده در زمین مانند زره و غلاف فلزی بیرونی کابل ها، لوله کشی های فلزی مجاز و غیره که در تماس با زمین می باشند نیز به عنوان الکترود افقی محسوب گردند ولی چون این موارد امروز دیگر چندان مورد توجه نیستند، از پرداختن به آنها خودداری می شود.

 

شورای مرکزی تبصره ۹: استفاده از لوله های فلزی نفت ، گاز و سایر فرآورده های نفتی، هوای تحت فشار و فاضلاب به عنوان الکترود زمین ممنوع می باشد. البته همبندی این لوله ها، الزامی است.

۳ – ۲ – ۲ الکترودهای صفحه ای

براساس اشاره صریح [۲] الکترود صفحه ای آخرین اولویت به هنگام انتخاب الکترود زمین است. استفاده از این نوع الکترود امروزه فقط در دو حالت توجیه پذیر است:

حالت اول آنکه فضای موجود برای اجرای الکترود زمین آنقدر کم باشد که نتوان از روش بهتری (مثلا میله های متعدد موازی استفاده نمود، و حالت دوم زمانی است که به دلیل سختی زمین، تنها به واسطه حفاری عمیق با دست با ماشین آلات بتوان الکترودی را درون زمین جا داد.

بیشتر بدانید . .
چاه ارت چیست ؟ روش اجرای چاه ارت استاندارد

البته در مناطقی از جهان که به طور کلی دارای زمینی نمناک هستند از الکترود صفحه ای کم عمق استفاده شده و الکترود را به گونه ای که حداقل ۱ / ۵ متر خاک از لبه بالای صفحه روی آن را بپوشاند اجرا می کنند. روش سنتی نصب الکترود صفحه ای در عمق زیاد (یعنی بیش از ۳ متر)، که در ایران معمول است، اغلب با هدف رسیدن به لایه های نمناک زمین انجام می شود، در حالی که در روش های طراحی مدرن، با توجه به هزینه های زیاد این روش، الکترودهای قائم را در اکثر پروژه ها بر آن ترجیح می دهند. امروزه هزینه های صفحه نسبت به انواع دیگر الکترودهای عمیق به هیچ عنوان قابل توجیه نیست و به نظر می رسد استفاده از الکترود صفحه ای روز به روز کمتر شود. با این وجود چون هنوز در برخی از نقاط کشور این رویه سنتی معمول است در اینجا به برخی از الزامات آن اشاره شده است.

جنس و مشخصات الکترود صفحه ای در جدول (۲-۱) آمده است. بهتر است الکترود صفحه ای به صورت قائم دفن شود تا خطوط جریان خارج شده از صفحه حتی الامکان یکنواخت در خاک پخش شوند و ضمنأ فشار خاک بر دو سمت صفحه یکسان باشد. اتصال هادی زمین به الکترود صفحه ای باید در دو نقطه مجزا، ترجیحا توسط جوش اگزوترمیک (یا کدولد) و در صورت عدم دسترسی به آن، توسط انصال مکانیکی به شرح مندرج در بند پ۱-۹-۵- از [۱] انجام شود. نمونه این جوش و قالب آن در شکل (۲-۸) دیده میشود. در شرایطی که هادی زمین و صفحه الکترود از دو جنس مختلف باشند، محل اتصال بایستی با ماده مناسبی از محیط اطراف آب بندی شود تا از خوردگی اتصالات جلوگیری گردد. در چنین شرایطی هادی زمین لزوما بایستی روکش دار انتخاب شود. طبیعی است که با این کار، سهم هادی بدون روکش در کم کردن مقاومت الکترود زمین از دست خواهد رفت لذا توصیه نمی شود. |

مراحل نصب الکترود صفحه ای در شکل (۲-۹) مشاهده می شود.

لازم به ذکر است گاهی به جای صفحه یکپارچه، از نوعی صفحه مشبک که با تسمه یا سیم ساخته شده و به Lattice موسوم است استفاده می شود. این فرم الکترود از لحاظ مقاومت تفاوت چندانی با صفحه ندارد ولی وزن آن به میزان قابل توجهی کمتر است. نمونه این صفحه مشبک در شکل (۲-۱۰) مشاهده می شود.

توجه به مسأله خوردگی در هنگام اتصال فلزاتی که در نقش الکترود و هادی اتصال زمین به کار رفته اند، اهمیت زیادی دارد همچنین وقتی دو فلز در محیط خاک قرار گرفته و یک اتصال الکتریکی هم بین آنها ایجاد شود، سطح آنها در چگونگی خوردگی مؤثر است که در اینجا به طور مختصر در قالب جدول (۲-۲) به این مسأله اشاره می شود. |

جدول (۲-۲): امکان همبندی فلزات مختلف در اجرای سیستم های زمین جسم با سطح بزرگ تر (معمولا غیر الکترود)

به عنوان مثالی برای جدول فوق می توان به حالتی اشاره کرد که یک صفحه مسی از طریق هادی زمین به شینه ارت متصل شده، و اسکلت فلزی ساختمان نیز به همین شینه همبند شده است. در اینجا الکترود مسی، جسم با سطح کوچکتر و اسکلت فلزی ساختمان (فولاد در بتن)، جسم با سطح بزرگتر محسوب شده و اتصال آنها طبق جدول فوق مجاز است. در همین مثال اگر صفحه الکترود، فولاد گالوانیزه باشد اتصال آن به اسکلت فلزی ساختمان، مطابق جدول مجاز نبوده و باعث ایجاد خوردگی و از بین رفتن الکترود می شود. در این زمینه توضیحات بیشتر را در بخش ۴۴۲ از [۲] می توان یافت.

۴ – ۲ – ۲ الکترود بتن مسلح در شالوده ساختمان

در صورتی که قرار باشد از الکترود بتن مسلح در شالوده ساختمان مطابق با آنچه در دستورالعمل “طرح و اجرای همبندی اصلی در ساختمان ها معرفی شد، به عنوان الکترود زمین نیز استفاده گردد، باید شرایط زیر محقق شود:

۱) بین شالوده و بستر زمین اطراف آن ایزولاسیون (به منظور عایق کاری رطوبتی) انجام نشده و بتن فونداسیون به طور مستقیم و کامل با خاک در تماس باشد.

۲) از این نوع الکترود به تنهایی به عنوان سیستم زمین استفاده نشود به همراه یک الکترود دیگر مثلا الکترود قائم میله ای به کار رود.

۳) سیستم زمین صاعقه گیر از آن به جای هادی نزولی استفاده نکند.

۴) اگر به عنوان هادی مدفون در بتن از میلگرد استفاده می شود، قطر آن حداقل ۱۰ میلی متر و اگر از سیم لخت مسی استفاده می گردد، مقطع آن حداقل ۲۵ میلی متر مربع باشد.

شکل (۲-۱۱): الکترود مدفون در بتن

۳ – ۲ دریچه بازدید

ضروری است برای الکترود زمین اقدام به ایجاد دریچه بازدیدی با ابعاد ۳۰۷۳۰۶۳۰ سانتی متری نمود، تا امکان جداسازی و تست آن به طور مستقل فراهم باشد.

۴ – ۲ تزریق رطوبت

در صورتی که از وجود نم طبیعی در حال حاضر و یا در سال های آینده، به علت تغییرات آب و هوایی و پایین رفتن عمق آبهای سطحی منطقه، اطمینان وجود نداشته باشد، به منظور تزریق رطوبت به پیرامون الکترود زمین، یک لوله ته بسته غیرفلزی که در تمام جهات دارای سوراخ بوده و داخل آن با سنگ ریزه شسته پر شده، از ۱۰ سانتی متری کف دریچه بازدید تا نزدیک لبه بالایی الکترولیت تعبیه می گردد.

بیشتر بدانید . .
مراحل اجرای سیستم ارت به روش های مختلف

۵ – ۲ الکترود ساده و اساسی

بر اساس ماده ۱۳-۴-۳-۱ از ۱۱)، برای انشعابات برق مختلف دو نوع الکترود تعریف می شود: الکترود زمین ساده (فقط برای وصل به هادی خنثای فشار ضعیف) و الکترود اساسی (برای هر دو نوع زمین: حفاظت سیستم و ایمنی)

تا به این زمان روال متداول برای اجرای الکترود ساده، استفاده از میله های استاندارد با طول بیش از دو متر و برای الکترود اساسی استفاده از الکترود صفحه ای در چاه عمیق بوده است. چنانچه قبلا نیز اشاره شد به جای صفحه، می توان از سیم چندمفتولی به شرح نشان داده شده در شکل (۵۲) استفاده نمود. این کار هم از نظر اقتصادی و هم از نظر یکپارچه بودن الکترودهای اتصال زمین تا ترمینال اصلی زمین، نسبت به الکترود صفحه ای که ایجاد نقاط اتصال سیم به صفحه با جوش یا بست و پیچ و مهره در آن اجتناب ناپذیر است، برتری محسوسی دارد.

۶ – ۲ انواع دیگر الکترود اساسی

۶-۱ – ۲ الکترود اساسی به صورت الکترودهای قائم موازی

در مورد الکترود اساسی غیر از آنچه که ذکر شد، می توان با نصب الکترودهای میله ای متعدد با اشکال مختلف و ارتباط آنها به همدیگر به مقاومت مورد نظر برای الکترود اساسی دست پیدا کرد. الکترودهای میله ای می توانند در پیرامون یک دایره، یا در طول اضلاع مستطیل و یا در طول یک خط مستقیم، توزیع شده و به همدیگر متصل شوند. رعایت فاصله الکترودها از همدیگر به اندازه حداقل دو برابر عمق الکترود باید مورد توجه قرار گیرد.

۲ – ۶ – ۲ الکترود اساسی با استفاده از الکترود افقی

در جاهایی که فضای افقی لازم وجود دارد و به علت سنگلاخی بودن زمین، دستیابی به عمق دشوار است و با مقاومت ویژه خاک در لایه های پایینی خاک زیاد است، می توان از الکترود افقی که به صورت اشکال کمربندی، مستقیم، مستطیل و یا شبکه ای و در عمق حداقل ۸ متری سطح زمین قرار داده می شود، استفاده نمود. در صورت نیاز، برای دستیابی به مقاومت کمتر می توان خاک اطراف الکترود را با مواد کاهنده مقاومت تعویض نمود.

۷ – ۲ الکترولیتها (مواد بهبود دهنده مقاومت ویژه خاک)| الکترولیت ها به طور کلی به سه دسته تقسیم میشوند

  • الکترولیت های با پایه خاک رس مانند بنتونیت و …
  • بتن های حاوی ذرات هادی با پایه کربن مانند مارکونیت و …
  • الکترولیت های با پایه پلیمرهای جاذب رطوبت

هر یک از این الکترولیتها دارای خصوصیاتی می باشند که طراح و مجری سیستم اتصال زمین طبق دستورالعمل سازنده، متناسب با شرایط زمین، روش اجرا و بهره برداری می تواند از آنها استفاده کند. این مواد مطابق با [۴] و [۵] باید دارای خصوصیات زیر باشند :

  • مقاومت مخصوص (p) پایین
  • خورندگی خیلی پایین .
  • طول عمر بالا
  • سازگاری با محیط زیست و عدم آلایندگی آن
  • جذب رطوبت بالا
  • PH در محدوده خنثی تا اندکی قلیایی (۸ الی ۸/۵)
  • مقاومت در برابر شسته شدن توسط آبهای سطحی و زیرسطحی .
  • دارای خاصیت چسبندگی مناسب به الکترود زمین

چنانچه نیاز به اجرای چاه ارت دارید کلیک کنید

برای تشخیص کیفیت الکترولیتها باید تست های زیر را انجام داد [۴]

  • تست فرونشست
  • تست تعیین میزان سولفور
  • تست مقاومت مخصوص
  • تست خورندگی

در هنگام استفاده از الکترولیت ها باید از سازنده محصول، گواهی تست های فوق از مراجع ذی صلاح و آزمایشگاههای مرجع، مطالبه شود.

مراجع:

۱- مبحث سیزدهم مقررات ملی ساختمان

۲- راهنمای طرح و اجرای تأسیسات برقی ساختمان ها، آلدیک موسسیان

۳- استاندارد ۵۴-۵-۶۰۳۶۴

IEC ۴- استاندارد ۷-۶۲۵۶۱

IEC ۵- استاندارد ۷-۵۰۱۶۴

BS EN

مجموعه دستورالعمل های گروه تخصصی برق شورای مرکزی (دوره ششم):

جلد اول: دستورالعمل طرح و اجرای همبندی اصلی در ساختمانها جلد دوم: دستورالعمل طرح و اجرای همبندی اضافی در ساختمان ها

جلد سوم: دستورالعمل اجرای سیستم زمین در ساختمانها جلد چهارم: دستور العمل اندازه گیری مقاومت الکترود زمین و مقاومت ویزه خاک

جلد پنجم: دستورالعمل سیستم های اتوماسیون و کنترل ساختمان جلد ششم: دستور العمل ضوابط طراحی و اجرای سیستم های اعلام حریق

جلد هفتم: دستورالعمل حفاظت ساختمان ها در برابر صاعقه

کلمات مرتبطه

سیم ارت را به کجا وصل کنیم

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *