5/5 - (78 امتیاز)

اجرای چاه ارت

اجرای چاه ارت

اجرای چاه ارت

( محتوای مطالب ) حتما تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید زمان تقریبی مطالعه 5 دقیقه .

اجرای چاه ارت ( earth well) و سیستم ارتینگ (earthing system) از نکات بسیار با اهمیت در صنعت و ساختمان است که در این مطلب با آن میپردازیم.

اتصال زمین(ارت) اجرای چاه ارت

اجرای چاه ارت در سیستم تغذیه الکتریکی لازم است که اختلاف پتانسیل بعضی قسمت‌های دستگاه با زمین یکی شود، برای این منظور از اتصال به زمین استفاده می‌شود. بدین صورت که جرم زمین به عنوان پتانسیل صفردر نظر گرفته شده و تمام قسمت‌هایی که به زمین وصل شده‌اند هم‎پتانسیل زمین میشوند.

سیستم اتصال زمین دلالت بر ایمنی و سازگاری الکترومغناطیسی منبع تغذیه دارد. بسیاری از خطرات برای اشخاص و تاسیسات الکترکی بر اثر وجود سیستم اتصال زمین ضعیف و یا عدم وجود اتصال زمین تجهیزات الکتریکی بوجود می آید. یک سیستم فشار ضعیف زمین شده نسبت به یک سیستم زمین نشده حوادث کمتری برای کارکنان  دربردارد.

در یک سیستم زمین نشده با وجود متعادل بودن ولتاژ فازها، تماس عمدی و یا اتفاقی با هر کدام از سیم های فاز خطر شوک الکتریکی دربر داشته و جان انسان ها را به خطر انداخته و به تجهیزات الکتریکی متصل به سیستم آسیب جدی می رساند. از دیگر خطرات عدم وجود اتصال به زمین مناسب خطر آتش سوزی و خسارات سنگین تجهیزات و تأسیسات می باشد.

اجرای چاه ارت

بنابر این بهترین راه پیشگیری از حوادث جانی و تأسیساتی، داشتن اتصال زمین (یا اِرت، Earth) مناسب می باشد.

اجرای چاه ارت

اجرای چاه ارت

اجرای چاه ارت یا زمین کردن (grounding) چیست ؟

اتصال زمین یا ارت یعنی اتصال قسمتهای بدون جریان تجهیزات الکتریکی یا نقطه خنثی سیستم تغذیه (نول) به جرم کلی زمین به طریقی که همیشه  امکان تخلیه فوری انرژی الکتریکی بدون خطر وجود داشته باشد. اتصال به زمین مقاومت بسیار کمی برای عبور جریان برق دارد.

زمین کردن یا ارت نمودن یک سیستم الکتریکی در حقیقت فرایند اتصال بخش های فلزی یا بدنه های فلزی دستگاه های الکتریکی ( البته به غیر از هادی های اصلی مدار برق) به زمین بوده و هدف از این کار انتقال هر نوع نشتی انرژی الکتریکی در بدنه های فلزی دستگاه ها به زمین؛ برای حفاظت جان انسان یا ایمنی دستگاه ها می باشد.

هر سیستم اتصال زمین یا ارت دارای دو بخش جدا ولی مرتبط با هم می باشد:

الف- یک هادی یا سیم کم مقاومت برای همبندی یا اتصال بدنه های فلزی دستگاههای الکتریکی و قسمت های فلزی ساختمان مانند اسکلت های  فلزی و یا میلگردهای بتنی، همچنین انواع لوله کشی های فلزی و نظایر آن …

ب- یک الکترود یا دسته ای از الکترودهای قرار داده شده در زمین (قرار داده شده در چاه ارت)

اجرای چاه ارت

اجرای چاه ارت

دست یابی به یک سیستم اتصال زمین استاندارد به عوامل مختلفی بستگی دارد که اصلی ترین آنها عبارتند از شکل و جنس الکترود و مقاومت مخصوص خاک (مقاومت مخصوص  زمین بستگی به نوع مواد تشکیل دهنده زمین دارد به عنوان مثال در مناطقی که خاک شن و ماسه خشک و دارای قلوه سنگ است مقاومت زمین خیلی زیاد بوده ولی خاک مرطوب و رس دارای مقاومت کم است).

اجرای چاه ارت

اجرای چاه ارت

اجرای چاه ارت

هدف از بکاربردن اتصال زمین :

امروزه اکثر سیستم های سه فاز به صورت نول زمین شده بهره برداری می شوند. نقاط خنثی زمین شده (ارت شده) دارای مزایا و اهداف زیر می باشند:

  1. سرویس قابل اطمینان و حفظ سلامت و ایمنی بیشتر افرادی که از سیستم برق استفاده می‌کنند
  2. حفاظت و ایمنی تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی
  3. جلوگیری از ولتاژ تماسی
  4. حذف ولتاژ های اضافی و جلوگیری از ولتاژهای ناخواسته و صاعقه های ناگهانی
  5. ایجاد شرایطی که در آن سیستم از نظر فنی درست عمل نماید و اطمینان از قابلیت کار الکتریکی
  6. کاهش افت ولتاژ و افت توان بر اثر عدم تعادل بار در سیستم
  7. امکان نصب وسایل حفاظتی تشخیص دهنده در چنین سیستم هایی که نقطه خنثی متصل به زمین دارند
  8. عملکرد سریع رله های حفاظتی بر اثر خطا یا اتصالی در سیستم
  9. در هنگام پاره شدن و یا اتصال زمین شدن یکی از فاز ها، ثابت نگه داشتن تقریبی ولتاژ فازهای سالم
  10. هدایت کلیه بارهای الکتریکی استاتیکی القایی به زمین بدون اختلال در سیستم
  11. ایجاد شرایطی که در آن عایق بندی سیستم سالم بماند
  12. کاهش هزینه تعمیرات و نگهداری تجهیزات

انواع زمین کردن یا ارت

در تاسیسات و سیستم های برقی دو نوع زمین کردن (ارت) وجود دارد: زمین کردن حفاظتی و زمین کردن الکتریکی.

به عبارت دیگر اتصال زمین سیستم و اتصال زمین تجهیزات. اتصال زمین سیستم برای عملکرد بهتر سیستم و اتصال زمین تجهیزات برای حفاظت اشخاص و تأسیسات ضرورت دارد.

الف – زمین کردن (ارت) حفاظتی

عبارتست از زمین کردن کلیه قطعات فلزی تأسیسات الکتریکی که در ارتباط مستقیم با برق (مدار الکتریکی) نیستند . این روش جهت حفاظت اشخاص در مقابل ولتاژ تماسی به کار می رود. در صورت اتصال یک سیم برقدار به بدنه تجهیزات الکتریکی، اختلاف پتانسیلی بین بدنه دستگاه و زمین بوجود می آید و اگر شخصی در این لحظه بدنه دستگاه را لمس نماید بین محل تماس بدن او به دستگاه و زمین ولتاژی به نام ولتاژ تماسی ایجاد شده و در صورتیکه این ولتاژ از 50 ولت بیشتر باشد خطر جدی بوجود می آید.

ب- زمین کردن (ارت) الکتریکی

عبارتست از زمین کردن نقطه ای از دستگاه  الکتریکی که جزیی از مدار الکتریکی می باشد؛ مثل زمین کردن سیم نول شبکه. این زمین کردن به خاطر عملکرد صحیح دستگاهها و جلوگیری از ازدیاد فشار الکتریکی فازهای سالم نسبت به زمین در موقع تماس یکی از فازها با زمین صورت میگیرد.

مقاومت اتصال زمین اجرای چاه ارت

 مقاومت زمین تاثیر بسیار مهمی بر سیستم های الکتریکی دارد. اول اینکه به دلایل ایمنی، بیشتر تأسیسات الکتریکی به زمین متصل یا ارت شده اند دوم اینکه بعضی از خطوط انتقال دی سی (جریان مستقیم

) ولتاژ بالا، از زمین به عنوان هادی یا رسانای  برگشتی استفاده کرده تا جریانی حدود چند آمپر را حمل نمایند و سوم به خاطر هدایت خوب زمین (زمین رسانای خوبی می باشد) یک مسیر برای جریان های نشتی مختلف ایجاد می شود.

مقاومت مخصوص خاک 

مقاومت مخصوص خاک بین 5 اهم متر تا 5000 اهم متر بوده و به تر کیبات خاک ( خاک رس، شن، گرانیت و …) و همچنین درجه رطوبت هوا بستگی دارد.  به طور مثال در فصل بهار ، مقاومت مخصوص خاک ممکن است 50اهم متر و در تابستان که خاک خشک می گردد این مقدار به 300 اهم متر می رسد. درجه حرارت نیز بر مقاومت مخصوص خاک اثر می گذارد. هر چه دما به نقطه انجماد نزدیک می شود، مقاومت مخصوص خاک به طور آهسته افزایش یافته و با کاهش بیشتر دما مقاومت مخصوص به سرعت افزایش پیدا می کند.

نوع زمین مقاومت مخصوص خاک

بر حسب اهم-متر

آب دریا 1-0.1
مرداب و زمین باتلاقی 20
زمین زراعی و خاک رس 100
ماسه نرم مرطوب 200
سنگ ریزه مرطوب یا شن 500
شن خشک، ماسه 1000
زمین سنگلاخ 3000
صخره 10000

انواع سیستم های ارتینگ نول (نوع ارتینگ سیستم نیروی تغذییه کننده)

سیستم های مختلفی برای توزیع برق وجود دارد. در ایران از سیستم های سه فاز با نقطه خنثی و سیستم های تک فاز با هادی خنثی (که معمولا از همان سیستم سه فاز انشعاب گرفته شده) استفاده می شود. شناخت کامل نوع سیستم توزیع برق و انتخاب صحیح روشهای ایمنی و ارتینگ، لازمه طرح و اجرای تجهیزات و تاسیسات الکتریکی ایمن و وسایل حفاظتی بکار رفته در آنها خواهد بود. استاندارد بین المللی IEC60364 سه دسته سیستم اتصال زمین مشخص نموده که آنها را با یک کد دو یا چند حرفی نامگذاری می کنند.

الف- سیستم TN-S  که شامل دو نوع TN-C-S وTN-C می باشد.

ب- سیستم  TT

ج- سیستم IT

قبل از توضیح سیستم های فوق به شرح مفهوم حروف اختصاری به کار رفته در نامگذاری سیستم ها می پردازیم.

حرف اول از سمت چپ نمایان کننده نوع رابطه سیستم نیرو (منبع تغذیه) با زمین است:

T = گرفته شده از کلمه فرانسوی Tree به معنی زمین و به این مفهوم که یک نقطه از سیستم تغذیه (نقطه خنثی) به طور مستقیم به زمین وصل شده است.

I = گرفته شده از کلمه Isolation به معنی مجزا و به این مفهوم که سیستم تغذیه از زمین مجزا شده و به زمین وصل نیست و یا یک نقطه از سیستم از طریق امپدانسی به زمین وصل شده است.

حرف دوم از سمت چپ نمایان کننده نوع رابطه بدنه های هادی تاسیسات با زمین است:

T: یعنی بدنه های هادی از نظر الکتریکی مستقل ازاتصالات زمین سیستم نیروی اصلی، به زمین وصل شده است (بدنه زمین جدا دارد).

N= از کلمه Natural به معنی خنثی (نول) است یعنی بدنه های هادی از نظر الکتریکی به طور مستقیم به زمین سیستم نیروی اصلی به زمین وصل شده است.

این دو حرف اصلی نوع سیستم نیرو را تعیین می کنند که علاوه بر آنها برای مشخص نمودن نحوه استفاده از خنثی N و هادیهای حفاظتی PE از حروف دیگری نیز استفاده می شود.

C = کلمه  Combined به معنی مشترک است. یعنی بدنه های هادی به هادی مشترک حفاظتی خنثی PEN وصل شده اند و مشترک می باشند.

(PEN= Protective Earth + Neutral)

S= از کلمه Seperated به معنی جدا شده است. یعنی در کل سیستم  بدنه های هادی از طریق یک هادی جدا PE به نقطه خنثی N در مبدا وصل شده اند.

در مواردی هم که از مبدا تا قسمتی از سیستم بدنه های هادی به هادی مشترک حفاظتی خنثی متصل اند (PEN) و از آن به بعد تفکیک می شوند از هر دو حرف C و S استفاده خواهد شد. مانند سیستم TN-C-S لازم به ذکر است اگر در نقطه ای از تاسیسات هادیهای حفاظتی و خنثی تفکیک شده باشند از آن به بعد وصل کردن آنها به هم ممنوع می باشد.

حال به شرح انواع سیستم های نیرو و رابطه آنها با زمین می پردازیم:

  1. سیستم TN : نقطه خنثی یا نول در این نوع سیستم به طور مستقیم به زمین وصل است و کلیه بدنه های هادی تجهیزات الکتریکی از طریق هادی حفاظتی PE به زمین وصل اند. این نوع سیستم بسته به نحوه استفاده از هادی حفاظتی و هادی خنثی به سه دسته تقسیم می شوند:

الف-  سیستم TN-S که در کل سیستم از یک هادی حفاظتی PEمجزا استفاده می گردد. این نوع سیستم متداولترین نوع در سیستم های نیرو می باشد و در کلیه تآسیسات تحت پوشش مبحث 13 مقررات ملی ساختمان از این مدل استفاده می شود مگر در مواردی که استفاده از سیستم های دیگر مجاز باشد و قید گردد.

اجرای چاه ارت

اجرای چاه ارت

ب- سیستم TN-C-S که در ابتدا از یک هادی مشترک به عنوان هادی حفاظتی – خنثی PEN استفاده می شود و سپس از هم جدا می شوند. دقت نمایید از آنجا به بعد وصل کردن آنها به هم ممنوع می باشد.

اجرای چاه ارت

اجرای چاه ارت

ج- سیستم TN-C که در سراسر سیستم از یک هادی حفاظتی – خنثی PEN استفاده می شود.

اجرای چاه ارت

سیستم TN-C با هادی مشترک حفاظتی – خنثی در کل سیستم اجرای چاه ارت

2-سیستم TT : استفاده از این نوع سیستم جز در موارد خاصی که شرایط محلی برای استقرار آن مناسب باشد و یا وسایل حفاظتی بخصوصی مانند کلیدهای جریان باقیمانده که بهره برداری از آن را ممکن کند، قابل استفاده نیست و استفاده از آن با اجازه مخصوص مقامات دارای صلاحیت مجاز می باشد.

اجرای چاه ارت

اجرای چاه ارت

3-سیستم IT: استفاده از این نوع سیستم در مواردی می باشد که لازم باشد با اولین اتصالی سیستم تغذیه قطع نشود. مانند خطوط زنجیره ای تولید در صنعت و یا اتاقهای عمل و نظایر آن در بیمارستان ها.

اجرای چاه ارت

اجرای چاه ارت

رنگ عایق هادی های سیستم توزیع نیرو

توجه نمایید که رنگ عایق مدارهای کابلی باید به شرح زیر می باشد:

  • قهوه ای و سیاه برای مشخص نمودن فازها (در مدارات سه فاز، دو قهوه ای و یک سیاه و یا دو سیاه و یک قهوه ای داریم و در مدارهای تک رشته ای رنگ سیاه، زرد، قرمز برای تشخیص فاز ها استفاده می شود)
  • آبی کمرنگ برای هادی خنثی (نول) درهمه موارد ( تک فاز و سه فاز)
  • سبز و زرد راه راه برای هادی حفاظتی درهمه موارد ( تک فاز و سه فاز)

برای هادی حفاظتی – خنثی مشترک PEN ترجیح داده می شود عایق رنگ سبز و زرد راه راه داشته باشد.

اجرای چاه ارت

اجرای چاه ارت

انواع چاه ارت و اجرای چاه ارت:

عموما اجرای چاه ارت با دو روش ذیل انجام  می گردد :

  • چاه ارت عمقی: این روش مدل متداول ایجاد چاه ارت است. چاهی با عمق بالا حفر می شود. سپس صفحه مسی داخل آن قرار داده شده و با مواد مخصوص پر می شود.
  • چاه ارت سطحی: این روش زمانی انجام می پذیرد و پیشنهاد می گردد  که امکان حفر چاه عمیق برای ما وجود ندارد.

مقاومت الکترود زمین به عوامل فراوان مخصوصا به مقاومت ویژه خاک ، ابعاد وشکل  الکترود بستگی دارد،برای حجم معینی از فلز الکترود هر چه یکی از ابعاد الکترود بزرگتر از دو بعد دیگر بوده و تماس الکترود در این بعد با خاک بیشتر باشد ، مقاومت الکترود نسبت به جرم کلی زمین کمتر خواهد شد.

صاعقه گیر سرج ارستر برق گیر

انواع الکترود های زمین :

در اغلب نقاط کشور، متداولترین روش احداث الکترود زمین همان است که به آن « چاه زمین» می گویند. انواع الکترود ها جهت اجرای چاه ارت از نظر شکل و طرز قرار گرفتن آن ها در زمین به شرح زیر تقسیم بندی می شوند:

  • الکترود های قائم
  • الکترودهای افقی
  • الکترودهای صفحه ای
  • الکترود بتن مسلح در شالوده ساختمان (میلگردها)

الکترودهای قائم:

الکترودهای قائم به خاطر نفوذ بیشتر در عمق خاک و دسترسی به لایه های مرطوب تر زمین ، صرفه اقتصادی و اجرای آسان آن، متداولترین نوع الکترودها در جهان می باشند. همچنین تجربه نشان داده است که مس بهترین فلز یرای حفاظت از فاسد شدن میله های فولادی زمین می باشد.

البته برای این منظور که میله به مدت طولانی مثلا سی سال دوام بیاورد ضخامت پوشش مسی باید بیشتر از 0.25 mm باشد. پوشش مسی می بایست به طریق جوش ملکولی انجام شود تا رطوبت بین آن و میله به هیچ وجه رسوب نکند و آن را فاسد نکند. انواع الکترودهای قائم که با روش کوبیده شدن در زمین و یا به روش دفنی (اجرای چاه ارت) نصب می شوند عبارت است از:

  • الکترودهای میله ای (میله های فولادی مخصوص با روکش مس و حداقل 16mm قطر، به صورت کوبیده شده در زمین)
  • الکترودهای لوله ای و پروفیلی (لوله های گالوانیزه، لوله کشی آب)
  • هادی های چند مفتولی (35 میلیمتر مربع با حداقل قطر هر مفتول 8 mm)
اجرای چاه ارت

یک نمونه میله چند تکه استاندارد

اجرای چاه ارت

نمونه ای از میله راد کاپر باند

اجرای چاه ارت

نمونه های دیگری از الکترود های قائم، سمت راست : الکترود لوله ای، سمت چپ : یک نمونه الکترود پروفیلی

اجرای راد کوبی : اجرای چاه ارت

روش صحیح رادکوبی یا نصب الکترودهای میله ای، استفاده از چکش های استاندارد (چکش دستی لوله ای ،چکش پنوماتیکی، چکش الکتریکی یا پیکور) می باشد. با توجه به اینکه استفاده از پتک در رادکوبی به الکترود آسیب می رساند و احتمال صدماتی  هم برای اپراتور وجو دارد همچنین دشوار و زمانبر نیز می باشد، بنابراین استفاده از پتک منسوخ شده است. در  زیر نمونه ای از این چکش ها آمده است.

الکترودهای میله ای

الکترودهای میله ای

تاییدیه چاه ارت و اجرای چاه ارت

اجرای چاه ارت

دو نمونه چکش مخصوص کوبیدن میله جهت عملیات رادکوبی

الکترود های سیمی چند مفتولی و تسمه ای که در زمین به روش دفنی نصب می شوند، در جاهایی که خاک دارای مقاومت مخصوص بالایی است، به همراه یک نوع الکترولیت مناسب به عنوان آلترناتیوی در کنار الکترود صفحه ای مطرح می باشند.

اجرای چاه ارت

نحوه اجرای چاه ارت نوع الکترود صفحه ای:

استفاده از صفحه مسی دفن شده در زمین به عنوان الکترود زمین جهت اجرای چاه ارت در اغلب نقاط کشور متداول می باشد. عمق نصب صفحه در نقطه ای می باشد که در آن نم طبیعی به طور دائم وجود داشته باشد (عمق چاه در نقاط مختلف متفاوت می باشد معمولا بیشتر از 3 متر با هدف رسیدن به لایه های نمناک زمین) و با توجه به منطقه  و میزان رطوبت خاک محاسبه می گردد. صفحه مسی باید به طور قائم در ته چاه قرار داده شده و در اطراف آن حداقل به ضخامت 20cm از هر طرف، پودر زغال هیزم ریخته و کوبیده شده باشد.اتصال هادی زمین به صفحه مسی به یکی از دو روش زیر انجام می شود:

الف- با استفاده از یک کابلشوی مسی از نوع پرسی (با پرس هیدرولیک) و حداقل دو عدد پیچ با مهره های قفل کننده

ب- استفاده از جوش اکسیژن (لحیم سخت) برای اتصالات به جای استفاده از پیچ پس از آنکه صفحه مسی در داخل زغال کار گذاشته شد به طور متناوب 5 لایه سنگ نمک خرد و سرند شده و 5 لایه پودر زغال هر یک به ضخامت 15cm در داخل چاه ریخته و فشرده می شود( می توان از مواد کاهنده یا بنتونیت به درون چاه استفاده نمود).

از آن به بعد، چاه با خاک سرند شده پر و لایه به لایه فشرده می شود. یک لوله پولیکا که روی آن شیارهایی ایجاد شده است نیز به موازات سیم مسی (هادی اتصال زمین) داخل چاه می گذاریم و سر آن که از چاه بیرون آمده دریچه قرار می دهیم تا آب به درو آن نففوذ کند و در فصل های خشک رطوبت چاه حفظ گردد .

جهت جلوگیری از ورود  آشغال دادخل لوله، آن را با قلوه سنگ پر می کنیم این کار باعث می شود آب به نقاط پایینی و نزدیک صفه مسی نفوذ کند ولی زباله داخل آن را نگیرد.

هنگام انجام عملیات ذکر شده تا جایی که ممکن است، هادی اتصال زمین (سیم مسی متصل به صفحه مسی) در وسط چاه قرار گیرد و به هیچ وجه نباید آن را تحت نیروی کششی قرار داد (سیم مسی را یک مقدار آزاد در نظر بگیرید).همچنین هادی زمین از محل اتصال به صفحه تا داخل شینه ارت موجود در تابلو ارت، یکپارچه (یک تکه) باشد و هیچ نوع زدگی و خوردگی در طول آن وجود نداشته باشد.

نحوه اجرای چاه نوع الکترود صفحه ای و اجرای چاه ارت

نحوه اجرای چاه نوع الکترود صفحه ای

در مطلب زیر به برخی از الزامات الکترودهای صفحه ای و چاه ارت  اشاره شده است:

جنس و مشخصات الکترود صفحه ای:

صفحه مسی چاه ارت در ابعاد مختلف و به قطر ۳ و ۵ میلیمتر تولید می شود. ابعاد این صفحه برای مناطق مرطوب ۴۰*۴۰، نیمه مرطوب ۵۰*۵۰ و خشک ۷۰*۷۰ مناسب است. هر چه ابعاد صفحه بزرگ تر و قطر آن بیشتر باشد رسانایی بهتری خواهیم داشت و طول عمر چاه نیز بالاتر می رود. در حالت عادی و برای اتاق سرور صفحه مسی ۶۰*۶۰ با درجه خلوص بالا مناسب است.

بهتر است الکترود صفحه ای به صورت قائم دفن شود تا خطوط  جریان خارج شده از صفحه حتی الامکان یکنواخت در خاک پخش شوند و ضمنا فشار خاک بر دو سمت صفحه به طور یکنواخت تقسیم شود. اتصال هادی زمین به الکترود صفحه ای می بایست حداقل در دو نقطه مجزا و ترجیحا توسط جوش احتراقی یا اگزوترمیک (جوش CAD WELD)  انجام گردد.

یک فرمول ساده برای محاسبه مقاومت یک الکترود صفحه ای عبارت است از :

فرمول

فرمول

(A مساحت یک طرف صفحه بر حسب سانتی متر مربع و   مقاومت مخصوص خاک بر حسب اهم-سانتیمتر می باشد )

نکات و الزامان مربوط به چاه ارت و اجرای چاه ارت

چاهی که به منظور احداث الکترود زمین (چاه ارت) حفر می گردد باید مختص همان کار یعنی ارتینگ باشد و نباید از آن به عنوان هیچ منظور دیگری استفاده شود. همچنین استفاده از چاه های دیگر مانند چاه آب یا فاضلاب و هر گونه چاه دیگری برای ایجاد سیستم ارتینگ تحت هر شرایطی ممنـــــوع و غیر مجاز می باشد.

اجرای چاه ارت

اینستاگرام آریا ایمن

اجرای چاه ارت
اجرای چاه ارت

اجرای مرحله به مرحله چاه ارت با الکترود صفحه ای :

  • ابتدا چاهی به قطر حدود ۸۰ سانتی متر و عمق ۴-۸ متر ترجیحا درون باغچه حفر میکنیم. توجه نمایید که چاه مختص سیستم ارتینگ حفر گردد.
  • عمقچاه ارت به نوع خاک و مکان محل اجرا بستگی دارد و باید  باید به حدی حفر شود که به نم یا رطوبت طبیعی خاک برسیم. پس عمق چاه در نقاط مختلف کشور متفاوت می باشد مثلا در تهران در مناطق جنوبی با توجه به نوع خاک و پست تر بودن محل حدود ۴ متر کافی است اما در مناطق شمالی تهران با توجه به ارتفاع محل و ماسه ای بودن خاک تا ۶ متر هم توصیه میشود.اجرای چاه ارت
  • جهت اتصال سیم مسی به صفحه مسیاز جوش کدولد استفاده شود .
  • روز قبل از اجرا، درون چاه آب ریخته شود تا جذب خاک شود.
  • قبل از قرار دادن صفحه ریختن حدود 20cm مواد کاهنده یابنتونیت به درون چاه
  • استفاده از لوله پلیکا جهت تزریق آب و حفظ رطوبت خاک در فصل های خشک سال
  • قرار دادن صفخه به صورت عمودی درونچاه ارت
  • مخلوط کردنمواد کاهنده یا بنتونیت در بیرون چاه ارت و ریختن این مواد به درون چاه
  • پر کردن الباقیچاه ارت با خاک نرم
  • اتصال کابل شو به سیم ارت که از چاه بیرون آمده
  • جهت همبندی سیستم ارتینگ و تست دوره ای مقاومت چاه، استفاده از حوضچه ارت و یا تابلو تست باکس
اجرای چاه ارت
اجرای چاه ارت
اجرای چاه ارت

روش های کاهش مقاومت زمین اجرای چاه ارت :

  1. استفاده از میله های بلند برای رسیدن به لایه مرطوب زمین. برای این کار از میله های 1.5 یا 2.4 و یا 3 متری متصل به هم استفاده می شود.
  2. استفاده از میله های موازی، میله های اتصال زمین موازی مانند یک مدار موازی عمل می نمایند و مقاومت معادل آنها از قانون مقاومت موازی تبعیت می کند استفاده از این روش در مناطق سنگلاخی که امکان نصب میله در عمق زیاذ وجود ندارد، می باشد. این روش از حالت میله بلند بهتر است زیرا هم مقاومت کاهش می یابد همچنین باعث افزایش ظرفیت عبور جریان نیز می گردد و می تواند جریان های اتصال کوتاه بزرگتری را تحمل کند.اجرای چاه ارت
  3. استفاده از مواد پرکننده قابل قبول با مقاومت ویژه کم:
  • – استفاده از مواد کاهنده مانند رس بنتونیت (Bentonite)  بنتونیت یک رس طبیعی (گل مخصوص سفالگری) می باشد که ناشی از خاکسترهای آتشفشانی است. و تفاوت آن با خاک های رس دیگر در نرمی، خاصیت تورمی یا جذب بسیار بالا در آب است. خاصیت جذب آب خاک اطراف، موجب ثابت نگهداشتن امپدانس الکترود در طول سال می شود.اجرای چاه ارت
  • – استفاده از مارکونیت (Marconite) دارای خاصیت مشابه بنتونیت یعنی دارای مقاومت کم و باعث خوردگی کمی با فلزات معینی می شود. وقتی مارکونیت با بتن ترکیب می شود مقاومتش تا 0.1 اهم-متر کاهش می یابد و می تواند رطوبت را حتی تحت شرایط کاملا خشک حفظ نماید.
  • – سنگ گچ (Gypsum) یا سولفات کلسیم به عنوان یک ماده پرکننده به تنهایی یا مخلوط با بنتونیت یا خاک طبیعی از منطقه استفاده می شود.
  1. استفاده از مواد شیمیایی:

آب تنها بدون نمک های طبیعی نمیتواند هدایت الکتریکی مناسبی را انجام دهد. الکترودهایی که در چاه های آب و نهرهای آب خالص نصب می شوند مقاومت بالایی دارند افزودن کلرور سدیم (نمک معمولی)، کلرور کلسیم، کربنات سدیم یا سولفات مس تأکید شده همچنین نمک و خاک زغال نیز برای همین منظور استفاده می شوند